Een poosje geleden was ik aanwezig bij de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) van een Nederlandse B.V. Deze B.V. was nog maar een paar jaar geleden een startup-onderneming en is in haar branche inmiddels een gearriveerde onderneming.
De AVA was voornemens om haar werknemers “van het eerste uur” te laten deelnemen/participeren in de B.V. en dit vanwege hun “bewezen loyaliteit”.
Het komt vaker voor dat werknemers kunnen deelnemen in de onderneming van hun werkgever omdat bijvoorbeeld:
- de werkgever de medewerkers wilt behouden nu (sommige) werknemers vaak gezien worden als het belangrijkste kapitaal van de onderneming;
- de werkgever talenten en/of specialisten wilt aantrekken;
- voor het creëren van een “wij-samen-gevoel”;
- in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen (transparantie);
- als instrument voor een mogelijke bedrijfsoverdracht aan medewerkers of bedrijfsopvolging binnen familiebedrijven of
- de werkgever kapitaal wilt aantrekken.
Tijdens de AVA hebben we gesproken over een aantal participatiemogelijkheden, welke elk hun eigen voor- en nadelen hebben; ik vermeld er een paar:
Aandelenopties
Geeft de werknemer recht om (te zijner tijd) tegen een vooraf vastgestelde prijs aandelen te kopen. Bij een waardestijging van die aandelen heeft de werknemer een financieel voordeel. Wanneer de werknemer de aandelen ook daadwerkelijk koopt, wordt het – positieve – verschil tussen de vooraf vastgestelde prijs en de actuele waarde van de aandelen als belast loon aangemerkt.
Aandelen
- Gewone aandelen
Wanneer de werknemer deze aandelen koopt tegen de werkelijke waarde, zijn er geen gevolgen voor bijvoorbeeld de loonheffingen. Wel is van belang dat de met de verkoop gepaarde kosten fiscaal niet-aftrekbaar zijn voor de B.V.
Voor de werknemer kunnen deze aandelen in Box 3 van de inkomstenbelasting vallen, mits onder andere het geen lucratief belang is of het aandelenpakket kleiner is dan 5%. - Stemrechtloze aandelen
Deze aandelen delen uiteraard mee in de winst en hebben dus recht op dividenduitkeringen. De houders van deze aandelen hebben geen stemrecht in de AVA, maar ze mogen wel aanwezig zijn bij de AVA. - Stemrechthebbende aandelen
Deze aandelen hebben zowel stemrecht als vergaderrecht in de AVA, maar ze delen niet mee in de winsten van de B.V.
Alternatieven
- Restricted Share Units (RSU)
Als en wanneer aan vooraf vastgestelde voorwaarden is voldaan, heeft de werknemer recht op gratis aandelen. Bij de werknemer wordt de waarde van die aandelen belast als loon uit dienstbetrekking. - Share Appreciation Rights (SAR)
Dit geeft de werknemer recht op een bedrag in geld als en wanneer de aandelen van de B.V. een vooraf vastgestelde waarde hebben bereikt.
Uiteraard wordt dat bedrag in geld fiscaal aangemerkt als loon uit dienstbetrekking en als zodanig belast met loonheffingen.
Overige aspecten
Niet elke werkgever zit te wachten op extra-aandeelhouders, die aanwezig zijn in de AVA en mogelijk kunnen meebeslissen of juist beslissingen kunnen tegenhouden en/of frustreren.
Vaak wordt daarom gekozen voor de volgende structuur:
- Oprichting van een Stichting Administratiekantoor (STAK)
- De desbetreffende aandelen worden geplaatst bij de STAK
- De STAK geeft voor elk aandeel aan de desbetreffende deelnemende werknemer een certificaat uit
- Het bestuur van de STAK, welke STAK stemrecht en vergaderrecht heeft, wordt gevormd door bijvoorbeeld de huidige aandeelhouders of het huidige bestuur van de B.V.
- De certificaathouders hebben geen stemrecht en vergaderrecht in de AVA
- De door de B.V. uitgekeerde dividenden gaan naar de STAK, welke die dividenden één op één doorbetaald naar de certificaathouders
Uiteraard zijn er nog een aantal juridische (o.a. drag along-bepalingen) en fiscale aspecten (denk aan de indeling in Box 1, Box 2 of Box 3/lucratief belang/soort aandelen/et cetera) welke van groot belang kunnen zijn.
Belangrijk is dan ook om tevoren een juist en volledig inzicht te hebben in alle juridische en fiscale aspecten van werknemersparticipaties.