Al meer dan een decennia hebben we de discussie dat bij een gelijk bruto-inkomen een ondernemer netto meer overhoudt dan een werknemer in loondienst. Dat verschil wordt voornamelijk veroorzaakt door de fiscale aftrekposten zoals onder meer:
- Dotatie (Fiscale) OudedagsReserve
- Startersaftrek (gedurende maximaal 3 jaar)
- Zelfstandigenaftrek
- Meewerkaftrek en
- MKB-winstvrijstelling.
Het is goed te weten dat dit fiscale aftrekposten en dus geen “uitgaven in geld” zijn.
Met andere woorden: geen uitgaven, maar wel een directe besparing van inkomstenbelasting en mogelijk ook inkomensafhankelijke premie Zorgverzekeringswet.
En ja, de werknemer heeft de hiervoor vermelde aftrekposten niet.
Zie hier de oorzaak van de bestaande discussie.
Het regeringsbeleid van de laatste jaren is steeds meer gericht op het verminderen van de verschillen in netto-inkomsten tussen die van een ondernemer en werknemer. Een tegenwoordig veel gebruikt middel is het verlagen van de aftrekposten van ondernemers; zie ook de kabinetsplannen voor 2021 en volgende jaren (gepresenteerd op Prinsjesdag 2020).
Maar wordt de discussie wel eerlijk en juist gevoerd?
Ik heb daar mijn grote twijfels over; ik noem hierna een paar belangrijke onderwerpen, welke je vaak niet terugziet in discussiestukken:
- Een werknemer is direct en altijd verzekerd van loon/inkomen bij ziekte en een ondernemer moet daarentegen of een erg dure arbeidsongeschiktheidsverzekering sluiten of zich niet dan wel slechts gedeeltelijk verzekeren tegen inkomensverlies bij ziekte en arbeidsongeschiktheid
- Bij een eventueel ontslag heeft de werknemer recht op inkomenscompensatie vanuit de WW. Een ondernemer heeft geen financieel overheidsvangnet als hij/zij geen opdrachten en inkomsten meer heeft
- Een werknemer bouwt – in het algemeen – pensioenrechten op, waarvoor de premies meestal ook (mede) worden betaald door de werkgever. Een ondernemer moet zelf een eigen “potje” voor de oudedag/pensionering sparen en
- Ook zie ik in de discussies niet het verschil in het aantal bestede uren terug. In het algemeen kan je gerust stellen dat een ondernemer meer (werk)uren maakt dan een werknemer.
Natuurlijk zijn er nog meer verschillen, zoals het feit dat ondernemers als gevolg van de vele aftrekposten meer Toeslagen – kunnen – ontvangen, het financiële ondernemingsrisico bij verliessituaties, et cetera.
Daarnaast moet een ondernemer zelf geld en middelen reserveren voor bijvoorbeeld (vervangings)investeringen en overige bedrijfsmiddelen; een werknemer hoeft dat zeker niet.
Al met al vind ik het goed dat de huidige discussie wordt gevoerd, maar naar mijn mening moet die wel veel vollediger/zuiverder worden gevoerd.