Meer dan regelmatig lees ik in artikelen dat het “verdienmodel” van de accountant bijstelling behoeft, lees: anders ingevuld moet worden. Als gevolg van onder meer verdergaande automatisering van de traditionele accountantswerkzaamheden en ook het zelf verwerken van de financiële administratie door steeds meer ondernemers, staat de inkomstenkant van de accountant onder druk.
Als een ei (hopelijk niet: hét ei) van Columbus wordt dan gezien dat de accountant ook fiscaal advies gaat geven; immers, uit de advisering zou nog een aardige extra-omzet zijn te halen. Het is naar mijn mening echter nog maar te bezien of dat inderdaad een oplossing op korte termijn kan zijn.
De accountant is gehouden aan vele, vele verplichtingen. Denk daarbij aan de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving(alleen al de editie 2015 voor Kleine Rechtspersonen beslaat bijna 300 bladzijden), de diverse Standaarden, zoals bijvoorbeeld 4410, en zo zijn er nog vele Handleidingen en Praktijkhandboeken. De accountant zit voor een zeer groot deel in een keurslijf; dat keurslijf neemt soms de vorm aan van een dwangbuis.
De belastingadviseur daarentegen moet zich uiteraard ook aan de wettelijke (fiscale) regels houden, maar is vrijer in zijn doen en laten en kan en mag veel creatiever omgaan met de wettelijke regels, zolang hij die regels maar niet overtreedt of terzijde schuift. Ook is – helaas nog steeds – het beroep van belastingadviseur niet geregeld en daarom mag feitelijk iedereen zich belastingadviseur noemen; dus ook de accountant, dat wel weer.
De georganiseerde belastingadviseur (RB of NOB) heeft doorgaans een jarenlange opleiding of studie doorlopen en is verplicht zijn of haar kennis op een hoog peil te houden. Jaarlijks controleren de desbetreffende organisaties of de belastingadviseur wel heeft voldaan aan de verplichtingen uit deze permanente educatie (PE) . De accountant heeft deze verplichte fiscale PE niet omdat hij/zij in de meeste gevallen niet die fiscale opleiding of studie heeft gevolgd.
Gezien het vorenstaande concludeer ik vooralsnog dat de (dus niet elke) accountant geen belastingadviseur kan zijn, omdat hij/zij
– in zijn belastingadviserende rol wordt beperkt door Richtlijnen Standaarden, et cetera en
– vaak niet de benodigde opleiding of studie heeft genoten.
Op de homepage van een accountantskantoor staat daarom terecht vermeld:
De meeste accountants geven over simpele belastingaangelegenheden ook fiscaal advies. Bij ingewikkelder kwesties wordt de belastingadviseur ingeschakeld. De accountant kan worden gezien als generalist, waar de belastingadviseur specialist is op fiscaal gebied.